Przodkowo
Urząd Gminy Przodkowo
ul. Kartuska 21
83-304 Przodkowo

e-mail: ug@przodkowo.pl
tel: +48 58 5001600
www.przodkowo.pl

Historia gminy

Początki wsi Przodkowo datują się od XIII wieku – już wtedy był tu kościół. W pierwszej połowie XV wieku miejscowość weszła w skład posiadłości kartuzów, którzy mieli w Przodkowie papiernię, w XVI – XVII wieku dzierżawioną przez Ardenów.

Ziemie dzisiejszej Gminy Przodkowo należały administracyjnie w okresie książąt pomorskich do kasztelani gdańskiej /istnieje przypuszczenie, że kościół we wsi Przodkowo oraz parafię założyli właśnie książęta pomorscy/. Gdy Krzyżacy zajęli w 1308 roku Pomorze Gdańskie, gmina podlegała komturii gdańskiej. W okresie Rzeczypospolitej Szlacheckiej /1466-1772/ większość wsi także należało do powiatu gdańskiego. Widać tu więc ciągłą grawitację terenu przodkowskiego do Gdańska. Na skutek zajęcia w 1772 roku Pomorza Gdańskiego przez Prusy, a w II rozbiorze Polski w 1793 roku – samego Gdańska, tereny Przodkowa weszły do nowej prowincji Prusy Zachodnie, do Kamery Wojny i Domen, w Kwidzynie, zwanej też Rejencją Zachodniopruską. W 1815 roku Przodkowo i jego okolice weszły w skład nowo utworzonej Rejencji w Gdańsku. Po nowym podziale administracyjnym Prus Zachodnich, zaczął funkcjonować powiat kartuski, któremu podlegały też /i do dziś podlegają/ tereny obecnej Gminy Przodkowo. Pod względem administracji kościelnej Kościoła Rzymskokatolickiego wsie i parafie Gminy Przodkowo zmieniały przynależność do diecezji kilkakrotnie. Początkowo teren ten przynależał do diecezji kołobrzeskiej. Gdy w 1124 roku utworzono biskupstwo włocławskie – do diecezji kujawskiej, zarządzanej przez archidiakona pomorskiego, rezydującego w Gdańsku. Kiedy w 1821 roku papież Pius VII przyłączył lewostronną /względem Wisły/ część Pomorza do diecezji chełmińskiej, parafia przodkowska weszła w skład tych obszarów. Od 1992 roku parafia Przodkowo należy do diecezji pelplińskiej. Obecna nazwa wsi Przodkowo utrwaliła się ostatecznie w XIX wieku, choć wieści o samej wsi widnieją już w źródłach krzyżackich wieku XIV. Z tego okresu można napotkać zapisy, dające się sprowadzić do etymologicznej postaci Seefeld – nazwy niemieckiej, wywodzącej się od rzeczowników see „jezioro” i feld „pole”, czyli niejako „Pole nad jeziorem”. Chodziło tu prawdopodobnie o Jezioro Księże. Wiele mieszkańców Przodkowa mówi na wieś Przedkowo. Takie też zapisy można spotkać najczęściej już od XVI wieku. Nazwa Przedkowo pochodzi prawdopodobnie od człowieka imieniem Przedek /zdrobnienie staropolskiego Przedstaw/, który dał początek wsi a może i był jej właścicielem. Ponieważ imię Przedek wyszło z użycia, nazwę wsi kojarzono z innymi rdzeniami wyrazowymi, takimi jak: prząść stąd Przodkowo i Prządkowo oraz przodek , stąd Przodkowo. Ta wersja utrwaliła się ostatecznie i do dziś dnia jest oficjalną nazwą wsi.